NGUYỄN QUANG DUY: Thủ tướng kiêm bộ trưởng của năm bộ - Dân chủ Úc có vấn đề?
Thủ tướng kiêm bộ trưởng của năm bộ - Dân chủ Úc có vấn đề?
Nguyễn Quang Duy
Ngày 26/8/2022, Thủ tướng Úc Anthony Albanese (Đảng Lao
động) cho biết đã bắt đầu cuộc điều tra việc cựu Thủ tướng Scott Morrison
(Đảng Tự do) từng giữ chức bộ trưởng của năm bộ trong nội các tiền nhiệm.
Đó là Bộ Y tế, Bộ Tài chánh, Bộ Kỹ nghệ, Khoa học, Năng lượng
và Nguồn lực, Bộ Nội vụ và Bộ Tài chánh. Lạ hơn, khi ông Morrison nắm cả
một loạt 5 bộ như vậy mà Quốc hội Úc không hề hay biết.
Việc này đã trở thành một đề tài được báo chí Úc đưa tin và
bình luận suốt mấy tuần qua, một số người cho rằng cựu Thủ tướng Scott Morrison
làm vậy để thâu tóm quyền lực và như thế ông không khác gì tổng thống Mỹ.
Thủ tướng Albanese đã bổ nhiệm một luật sư kỳ cựu,
bà Virginia Bell để điều tra hoạt động kiêm các chức của ông Morrison.
Cùng lúc, theo ý kiến của riêng tôi, chủ đề này
cũng khiến người Úc nhận ra rằng hiến pháp và nền dân chủ Úc được thiết lập
từ năm 1900 đã có những điểm không còn thích hợp. Phải chăng, đã đến lúc
quốc gia này cần có một hiến pháp và một thể chế mới?
Hợp hiến hợp pháp...
Xin nhắc lại Úc là một quốc gia vẫn theo thể chế quân
chủ lập hiến, đứng đầu là Nữ hoàng Anh, Elizabeth II, người làm nguyên thủ
quốc gia (Head of state), như một di sản thời thuộc địa Anh.
Vị tổng toàn quyền Úc chỉ là người đại diện cho Nữ hoàng
và theo Hiến pháp, tổng toàn quyền bổ nhiệm các chức vụ trong chính phủ.
Thủ tướng Scott Morrison đã được Tổng Toàn Quyền David
Hurley ký văn bản bổ nhiệm và chính ông Hurley xác nhận việc bổ nhiệm là hợp hiến
và hợp pháp.
Các cuộc bổ nhiệm cũng đều được công bố trên Công báo Chính
Phủ (Gazette) đã được phổ biến rất rộng rãi, theo đúng thủ tục hành chính liên
quan đến việc bổ nhiệm các giới chức chính phủ.
Trong dư luận có các ý kiến cho rằng Tổng Toàn Quyền cần
có trách nhiệm thông báo cho Quốc Hội và truyền thông biết việc bổ nhiệm, nhưng
ông Hurley lại nghĩ việc thông báo cho Quốc Hội và truyền thông không phải là
nhiệm vụ của ông.
Các vụ bổ nhiệm có phù hợp với nền dân chủ hiện hành hay không?
Nước Úc theo dân chủ đại nghị, mọi việc làm của chính phủ đều
phải đưa ra trước quốc hội và đều bị phe đối lập giám sát và liên tục chất vấn.
Ông Scott Morrison đã không cho Quốc Hội biết và ngay cả
trong nội bộ đảng cầm quyền chỉ có bộ trưởng Bộ Y tế là biết được vai trò đồng
bộ trưởng của ông Scott Morrison, còn 4 bộ trưởng khác mặc dùng cùng đảng nhưng
không hề được ông Morrison cho biết.
Lý lẽ của Thủ tướng Scott Morrison
Ngày 17/8/2022, ngay sau khi sự việc bị phát hiện, ông
Morrison mở cuộc họp báo, ông cho biết đã làm vậy để đề phòng trường hợp có bộ
trưởng bị mắc COVID-19 và ông có thể nhận trách nhiệm thay họ, ông gởi lời xin
lỗi các đồng nghiệp và công chúng vì đã không cho họ biết việc làm của ông.
Ông Morrison cho các phóng viên biết trong thời kỳ đại dịch
Covid-19 tấn công Úc vào năm 2020: “Tôi đang chèo lái con thuyền giữa
dông bão, và chỉ với tư cách thủ tướng, tôi mới hiểu rõ sức nặng do trách nhiệm
đang đè trên vai, và tôi chứ không phải ai khác”.
Thủ tướng Morrison không hề nhận bất cứ quyền lợi vật chất
nào khi nắm giữ thêm một lúc 5 bộ, ông cũng không cản trở công việc của các bộ
trưởng, trừ một lần ông dừng phê duyệt một dự án thăm dò khí đốt ngoài khơi bờ
biển Úc vốn bị cộng đồng địa phương phản đối.
Thực tế chính trị ở Úc…
Dưới thể chế cộng hòa tổng thống chế như ở Mỹ, tổng thống giữ
quyền hành pháp, các tổng trưởng hay bộ trưởng chỉ giữ vai trò phụ tá cho tổng
thống. Nên trong trường hợp khẩn cấp như đại dịch hay chiến tranh, vị tổng thống
có thể nhanh chóng ra quyết định và dễ dàng được quốc hội đồng ý thông qua.
Còn ở Úc, thủ tướng và các bộ trưởng chịu trách nhiệm cả
hành pháp lẫn tư pháp, họ phải soạn các đạo luật mới hay chỉnh sửa các đạo luật
cũ để đưa ra lưỡng viện quốc hội bàn thảo.
Nhiều đạo luật chỉ có bộ trưởng mới có quyền soạn thảo để
đưa ra quốc hội, nhưng muốn thế trước tiên thủ tướng hay bộ trưởng phải được
các phe phái trong đảng cầm quyền đồng ý với đạo luật đó hay ít ra không phản đối
đạo luật này.
Nền dân chủ nghị viện Úc được định hình từ cuối thế kỷ thứ
19, khi vẫn thuộc Anh, và tới nay đã trên một trăm năm. Trong khi đó tình
hình chính trị tại Úc và của thế giới đã khác xa thời kỳ lập quốc.
Trong lần tranh cử vừa qua đảng Lao Động mặc dù thắng cử
nhưng chỉ được 77/151 ghế ở Hạ Viện, chỉ còn 32.5% cử tri Úc ủng hộ và so với lần
bầu cử năm 2019 họ đã mất 0.76% cử tri ủng hộ.
Ở Thượng Viện, đảng Lao Động chỉ nắm 26/76 ghế, bởi thế thật
khó để đảng cầm quyền thông qua bất cứ đạo luật nào.
Ở Úc bầu cử là bắt buộc không đi sẽ bị phạt tiền nhưng có đến
12% cử tri không đi bầu và 5.2% phiếu bất hợp lệ, điều này chứng tỏ người Úc đã
quá chán ngán nền dân chủ hiện hành.
Các chính đảng chính trị mất dần sự ủng hộ của cử tri vì hầu
hết các chính trị gia không còn tin vào lý tưởng và các giá trị nguyên thủy, họ
tham gia chính trị theo kiểu bè phái vì lợi ích nhóm hơn vì lợi ích quốc gia.
Tình trạng bè phái đưa người xâm nhập lũng đoạn các chi bộ đảng
(branch stacking) để đưa “phe ta” ra tranh cử đã đến mức khó có thể chấp nhận
được, nó khiến những người còn lý tưởng và có đạo đức phải xa dần nền dân chủ
bè phái này. (https://www.bbc.com/vietnamese/forum-53119999)
Tình trạng Trung Ương Đảng "thả dù" những người
không một chút gì gắn bó với các đảng bộ và cử tri địa phương ra tranh cử đã
gây nhiều bất mãn và phản kháng, vì những người này khi thắng cử, họ chỉ lo việc
đảng, việc phe nhóm, thay vì phải quan tâm đến nguyện vọng của cư dân địa
phương.
(https://www.bbc.com/vietnamese/forum-61551980)
Vị thủ tướng lại do các phe nhóm trong đảng chọn ra, nên thủ
tướng phải chia sẻ quyền lực với các bộ trưởng thuộc các phe nhóm khác trong đảng
cầm quyền, mà làm vui lòng các nhóm có lợi ích khác nhau không phải là một chuyện
dễ dàng.
Vì thế, chỉ trong vòng 15 năm từ 2007 đến nay nước Úc đã có
đến 8 lần thay đổi thủ tướng và chỉ có cựu Thủ tướng Scott Morrison là đã làm đủ
nhiệm kỳ 3 năm.
Một nền dân chủ nghị viện lỗi thời và phe nhóm như thế,
trong trường hợp khẩn cấp như đại dịch và chiến tranh, vị thủ tướng không thể
nhanh chóng đưa ra quyết định và cũng không thể dễ dàng được chính phủ và quốc
hội đồng ý thông qua.
Trưng cầu dân ý tiến đến Cộng Hòa
Ngày 1/6/2022, trong lễ tuyên thệ nhậm chức Tân Chính phủ
Lao Động do ông Anthony Albanese lãnh đạo đã gây không ít ngạc nhiên và tranh
cãi khi “trình làng” dân biểu Matt Thistlethwaite Thứ trưởng chuyên trách về Cộng
Hòa (Assistant Minister for the Republic) một chức vụ hoàn toàn mới.
Điều này cho thấy đảng cầm quyền Lao Động đã công khai ủng hộ
nước Úc chuyển đổi sang mô hình cộng hòa, nhưng cuộc trưng cầu dân ý tiến đến cộng
hòa có thể không diễn ra ngay mà sẽ được tiến hành trong các nhiệm kỳ kế tiếp nếu
họ tiếp tục thắng cử.
Kết quả của các cuộc thăm dò dư luận thì mỗi lần mỗi khác
tùy theo cách đặt câu hỏi về cộng hòa đại nghị hay cộng hòa tổng thống chế. Vào
năm 1999 trong cuộc trưng cầu dân ý nước Úc Cộng Hòa có đến 55% dân Úc từ chối
mô hình cộng hòa đại nghị. (https://www.bbc.com/vietnamese/forum-45930787)
Riêng những đề tài liên quan đến cộng hòa như cuộc thăm dò
do Essential Media công bố ngày 9/8/2022 thì lên đến 75% người Úc tin rằng các
thành viên của Quốc hội Úc nên cam kết trung thành với nước Úc và người dân Úc,
trong khi chỉ có 15% cho biết các thành viên quốc hội nên cam kết trung thành với
Nữ hoàng Elizabeth đệ II.
Xét cho cùng, vụ cựu Thủ tướng Scott Morrison làm đồng bộ
trưởng cho năm bộ đã xảy ra và có thể được xem là cú hích, khiến Úc tiến
gần hơn tới thể chế cộng hòa tổng thống chế.
Nguyễn Quang Duy
Melbourne, Úc Đại Lợi
3/09/2022
***
Nguyễn Quang Duy
GIỚI THIỆU LIÊN DANH
XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN DO ÔNG NGUYỄN QUANG DUY THỤ ỦY.
Mọi người Việt 18 tuổi trở lên sinh sống ở Tiểu bang
Victoria đều có quyền đi bầu để chọn 1 trong 2 Liên danh tranh cử Ban Chấp Hành
Cộng Đồng Người Việt Tự Do tại Victoria, Úc cho nhiệm kỳ 2022-25, vào ngày Chúa
Nhật 18/9/2022 sắp đến.
Chúng tôi thuộc Liên Danh XÂY DỰNG và PHÁT TRIỂN.
Mục đích của bài viết này là gởi đến mọi người những thông
tin cần thiết và quan trọng về Liên danh của chúng tôi.
Tiện đây, Liên danh xin gởi đến quý vị một số hình ảnh sinh
hoạt cộng đồng của ông Nguyễn Quang Duy - Thụ ủy Liên danh, do ông Nguyễn Nhân
đã chụp và gởi tặng để giúp ích cho sự tranh cử của chúng tôi: (
Phương châm hoạt động của liên danh của chúng tôi
là “XÂY DỰNG CỜ VÀNG, PHÁT TRIỂN CỘNG ĐỒNG” vì chúng tôi tin rằng cộng đồng
của chúng ta là Cộng Đồng Người Việt Tự Do, bao gồm tuyệt đại đa số những người
Việt phải bỏ nước ra đi vì không thể sống được dưới chế độ độc tài, bất nhân cộng
sản.
Chúng ta sẵn sàng gát bỏ mọi khác biệt cá nhân để hội tụ
chung quanh lá cờ Vàng, lá cờ của chính nghĩa dân tộc xuyên suốt thế kỷ qua.
Chính lá cờ Vàng đã, đang và sẽ tiếp tục bảo vệ cộng đồng
trước âm mưu xâm nhập, lũng đoạn và phá hoại của đảng Cộng sản Việt Nam để
chúng ta có thể đóng góp, xây dựng và phát triển cộng đồng, giữ gìn văn hóa dân
tộc .
Liên Danh chúng tôi tin rằng phải dựa vào chính nghĩa dân tộc
thì chúng ta mới có thể bảo vệ, duy trì và phát triển cộng đồng, đóng góp
một cách tích cực cho xã hội và nước Úc.
Thưa quý vị, “XÂY DỰNG CỜ VÀNG, PHÁT TRIỂN CỘNG ĐỒNG” là
phương châm mà cộng đồng chúng ta đã gìn giữ và đeo đuổi suốt 46 năm qua mà
cũng là viễn kiến để chúng ta theo đó mà phát triển.
Ông Nguyễn Quang Duy đến Úc năm 1982, vừa đi học vừa đi làm
vừa đóng góp xây dựng cộng đồng. Ông tốt nghiệp Cao Học Kinh Tế và làm công chức
liên bang trên 20 năm nay đã về hưu. Ông đã từng là chủ tịch CĐNVTD tại
Canberra và phó chủ tịch CĐNVTD tại Úc châu, cũng như đã từng là Trưởng Khối
8406 tại Úc và tại Victoria. Ông cũng là một người viết báo tự do nay muốn dấn
thân để xây dựng Cộng Đồng. Đúng lý phải nói rõ là sự dấn thân của toàn liên
danh “XÂY DỰNG và PHÁT TRIỂN”.
Trong liên danh của chúng tôi có ông Phó Quốc Vân là Tổng
thư ký, ông cũng đến Úc từ năm 1982.
Ông tốt nghiệp Cao Học Khoa Học năm 1994. Ông làm chuyên gia với nhiều kinh nghiệm trong việc
phát triển chiến lược, lập kế hoạch và thực hiện quy trình cải thiện công ty. Về
xã hội, ông là cộng
tác viên cho Chương trình Đời sống
mới của Đài SBS - Việt ngữ và cựu Cố vấn
Tâm lý cho Lifelife Australia.
Phó Nội Vụ có cô Nguyễn Thụy Vi sinh tại Úc tốt nghiệp
Cử Nhân - Hành Chánh Tư Pháp Hình Sự hiện là Nhân Viên Bưu Điện. Cô sinh hoạt
trong các đoàn thể công giáo. Cô là Trưởng nhóm Thiếu Nhi Công Giáo và là
Trưởng nhóm Thanh Thiếu Niên Công Giáo.
Phó Ngoại Vụ có ông Nguyễn Trí Nathan sinh tại Úc tốt nghiệp
Cử Nhân Xây Dựng. Hiện là Kỹ sư công chánh, Major Road Projects Victoria. Hiện
là Thư Ký CĐNVTD tại Victoria (2021-22) và là Trưởng nhóm Thanh Thiếu Niên
Công Giáo, Holy Name Catholic Church.
Phó Kế Hoạch Tài chánh có bà Tiêu Xuân Trang đến Úc năm
2008, bà tốt nghiệp Cử Nhân Nha Khoa và là Bác sĩ Nha Khoa ở Việt Nam, hiện là
Trợ tá Nha sĩ. Bà là Thư Ký, Khối 8406 và là Thủ Quỹ, Quỹ Tù Nhân Lương Tâm.
Thủ Quỹ có bà Nguyễn Kim Hương đến Úc từ năm 1979. Bà học y
tế và làm y tá hơn một năm. Sau đó buôn bán nay đã hưu trí. Bà làm Thiện nguyện
viên cho SEMVAC và CĐNVTD tại Victoria.
Mục đích của LIÊN DANH là xây dựng và phát triển cộng đồng chúng ta, vì thế LIÊN DANH sẽ hướng tới thực hiện:
1. Hoạt động
theo Nội Quy của Cộng
Đồng (VCA-Vic) và theo nguyên tắc “nhóm lãnh đạo, cá nhân phụ trách”
(collective leadership, individual accountability).
2. Thành lập nhiều Tiểu Ban Chuyên Môn
đặc trách các mặt quan trọng trong sinh hoạt cộng đồng, đời sống và xã hội.
3. Kết nối các Hội đoàn, Đoàn thể người
Việt thành một khối tương trợ để cùng phát triển.
4. Đẩy mạnh sự giúp đỡ cho người Việt
mới đến Úc.
5. Tích cực tham gia các hoạt động chống
sự xâm nhập và lũng đoạn của Đảng
Cộng Sản Việt Nam tại Úc, và ủng hộ đồng bào trong nước đấu
tranh đòi hỏi nhân quyền, tự do và dân chủ.
Chúng tôi xin mời quý vị tham dự hai buổi ra mắt và gặp gỡ cử
tri để chúng tôi có dịp trình bày rõ hơn:
Buổi thứ nhất từ 1 giờ đến 5 giờ chiều thứ bảy 10-9-2022 tại
The Salvation Army Hall, số 5 View Road Springvale.
Buổi thứ hai cũng từ 1 giờ đến 5 giờ chiều Chủ Nhật
11-9-2022 tại Trung tâm Sinh hoạt Cộng đồng (ĐTQT) số 90 Knight Avenue, North
Sunshine, từ 13 giờ
Cuộc bầu-cử sẽ diễn ra từ 8 giờ 30 sáng đến 5 giờ chiều ngày
Chủ nhật 18-9-2022.
Trong ngày đi bầu, các cử tri phải xuất trình với nhân viên
phòng phiếu một trong các giấy tờ sau đây để chứng minh có địa chỉ thường trú tại
tiểu bang Victoria. Driver Licence kèm theo một trong các thẻ sau đây
- Medicare card
- Senior card
- Health Care Card
- Một trong các hoá đơn có tên chính quý vị trả tiền gas
(gas bill), tiền điện (Electricity bill) và tiền nước.
Có tất cả 6 thùng phiếu:
1. St Albans – Sunshine Đền Thờ Quốc Tổ - số 90 Knight
Ave, Sunshine North VIC 3020.
2. Footscray Văn Phòng Cộng Đồng số 1/56 Nicholson st,
Footscray Vic 3011.
3. Tu Viện Quảng Đức số 85-105 Lynch Rd, Fawkner VIC 3060.
4. Lalor Nhà thờ St Luke - Trường Việt Ngữ Lalor: 1A David
St, Lalor VIC 3075.
5. Và tại Richmond Văn Phòng Hội Phụ Nữ Việt Úc (AVWWA):
30-32 Lennox Street, Richmond, VIC 3121.
6. Thùng phiếu ở Springvale đã thay đổi địa điểm
sang Chùa Hoa Nghiêm 442- 448 Springvale Vic 3172.
Nhờ quý vị giúp vận động gia đình và bạn bè đi bầu và bầu
cho Liên Danh Xây Dựng và Phát triển. Ngày 18/9/2022 là ngày bầu cử quý
vị nhớ rủ gia đình bạn bè đi bầu và khi đi quý vị nhớ mang theo mang theo giấy
chứng minh địa chỉ của quý vị.
Nếu muốn biết thêm chi điều chi xin liên lạc với tôi Nguyễn
Quang Duy qua điện thoại số 0444527829 hay bằng email duyact@yahoo.com.au
Thay mặt Liên Danh, thành thật cảm ơn sự tín nhiệm của quý vị.
Kính mến
Nguyễn Quang Duy
Melbourne, Úc Đại lợi
9/9/2022
Đăng nhận xét