TẠP CHÍ DÂN VĂN GIỚI THIỆU TÔI THẤY HOANG TÀN TRÊN TUỔI XANH CỦA TUẤN KHANH
TẠP CHÍ DÂN VĂN GIỚI THIỆU TÔI THẤY HOANG TÀN TRÊN TUỔI XANH CỦA TUẤN KHANH
Tôi thấy hoang tàn trên tuổi xanh
(XIN TIẾP TAY PHỔ
BIẾN THẬT RỘNG RÃI - CHÂN THÀNH CẢM TẠ.)
LTS: Gởi lớp trẻ để biết về nạn kỳ thị “lý lịch” của chế độ cộng sản như thế nào? Đây là bài viết rất trung thực của một người trẻ đã chứng kiến cảnh “kỳ thị” đã giáng xuống một người bạn học. Việc kỳ thị này đã xảy ra trong xã hội VN bất kể thời gian nếu chúng khám phá một người có liên hệ với chế độ cũ, hoàn toàn là sự thật, cám ơn Tuấn Khanh đã can đảm viết lên điều này.
Cá nhân bổn
báo Chủ Nhiệm cũng bị trù dập, kỳ thị từ tháng 06.1976, mãi đến ngày 26.04.1980
mới liều mình mua ghe, tự tổ chức đem cả gia đình gồm vợ và 3 con, cháu nhỏ nhất
mới 4 tuổi, vượt biển từ Thủ Đô Saigon ra biển Đông, và ngày 01.05.1980 đã được
con tàu CAP ANAMUR vớt ngoài biển Đông, sau 37 năm, người tổ chức mới ghi lại
thật chi tiết cuộc vượt biển tìm TỰ DO này trong đoản văn “CÂU CHUYỆN VUỢT BIỂN
TỪ THỦ ĐÔ SAIGON”, đoản văn này đã được dịch qua Anh Ngữ, quý độc giả muốn có
đoản văn này, xin liên lạc với Tạp Chí Dân Văn qua email: danvanmagazin@gmail.com
Toà soạn sẽ gởi
đến qúy độc giả ngay.
Germany, ngày
17.07.2022 - lần 2 – 17.10.2022.
-
Điều Hợp Viên DĐ Ngôn-Ngữ-Việt,
-
Chủ Nhiệm TCDV.
LÝ TRUNG TÍN
------------------------------
Tôi thấy hoang tàn trên tuổi xanh
Đó là một buổi chiểu của năm 1987. Một buổi chiều mà tôi cứ
hay bị ký ức lôi về căn phòng tối thăm thẳm không lời đáp.
Đó là năm thứ 2 trung cấp, tôi đang theo học ở Nhạc Viện TP. Buổi chiều với giờ học Trích giảng Âm nhạc của thầy Trương Hữu Lang. Cả lớp bỗng sững lại. Gương mặt ông thấy cũng bối rối khi bà bí thư Đảng Uỷ Nguyệt Anh dẫn theo một công an viên đến lạnh lùng gọi tên một người bạn của tôi bước ra khỏi lớp. Anh Trịnh Bằng Phi, học contrabass, luống cuống nghe thông báo rồi quay lại bàn gom sách vở ra về. Từ đó về sau, tôi không bao giờ gặp lại anh được nữa. Anh Phi bị đuổi học bất ngờ vì người ta tìm thấy ba anh là một sĩ quan của chế độ VNCH. Khi ấy anh chưa được 25 tuổi, nhưng đã là một trong những tay chơi contrabass hiếm hoi đủ thể chất và trình độ của miền Nam, thế nhưng anh bị xô ngã một tương lai, vì lý lịch...
Trong suốt những năm theo học ở các trường đại học, tôi học
khôn được một chuyện là ở quê hương mình, lý lịch có thể giúp một người đi xa đến
bao nhiêu, và ngược lại, có thể tàn phá hành trình đến tương lai nhanh đến nhường
nào.
Cho đến hôm nay, khi câu chuyện về anh thanh niên 30 tuổi nhận
chức giám đốc Sở ở tỉnh Quảng Nam bị đưa vào các cuộc tranh cãi, tôi lại đọc thấy
các phát ngôn trên các trang báo của Nhà nước bảo vệ cho vị giám đốc Sở trẻ
trung ấy bằng những lời lẽ nhân ái mà tôi và thế hệ tôi chỉ có mơ mới thấy.
Trả lời phỏng vấn của báo Người Đưa Tin, ông Nguyễn Viết Chức,
nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng
Quốc hội, Viện trưởng Viện Nghiên cứu văn hóa Thăng Long, nói rằng người tài
không cần xét là con ai. Còn độc giả Vu Gia thì viết trên VietnamNet rằng “nhắc
đến lý lịch làm gì?”.
Tôi chúc phúc cho anh giám đốc Sở 30 tuổi ấy. Và hy vọng rằng
nếu anh may mắn được bảo vệ ở đủ chiều cho chức vị ấy, hãy cố gắng chứng minh
khả năng của mình với đất quê Quảng Nam nghèo khó. Anh hãy chứng minh là một
người lãnh đạo minh bạch và tử tế để vượt qua mọi cái nhìn ghẻ lạnh của dân
chúng lúc này.
Anh ta may mắn hơn những người bạn của tôi, của thế hệ tôi.
Những ai từng học qua ở Nhạc Viện vào cuối thập niên 90 chắc
đều còn nhớ tay chơi viola tài hoa Phúc Hải. Anh được nhận học ở Nhạc Viện bởi
ngay từ lúc thi tuyển, các thầy cô chuyên môn đã nhận ra đó là một tài năng hiếm
có. Những năm cuối của bậc đại học, Phúc Hải được các chuyên gia âm nhạc của
Nga đến nghe và lập tức chọn để cho học bổng tu nghiệp ở Moscow. Cũng như mọi
câu chuyện lãng mạn về âm nhạc, như Đặng Thái Sơn, sinh viên Phúc Hải có thể thử
sức mình ở một môi trường thử thách với tài năng của anh.
Thế nhưng vào buổi chiều hôm đó, Phúc Hải được tin anh không
được nhận học bổng đi du học, vì ba của anh là thành phần của chế độ cũ. Thầy
tôi, giáo sư Đinh Sơn, một đảng viên có hơn 30 tuổi đảng, là người ra sức bảo vệ
sinh viên Phúc Hải nhưng rồi thất bại. Ông buồn bã nói với tôi rằng có lẽ ở đất
nước này, chuyện lý lịch là một cái bẫy công khai nhưng ai cũng phải bị vướng một
lần.
Tôi chúc cho tất cả những bạn trẻ làm quan ở tuổi thanh xuân
phơi phới hôm nay, sẽ không có những ngày tháng hoang tàn như bạn bè tôi. Dù
bên tai tôi nghe vẫn vo ve những xảo ngữ về chuyện lý lịch không quan trọng,
tôi vẫn mong đất nước này người tài có thể cống hiến, và tham vọng cha truyền
con nối chức vụ chỉ hiếm hoi ở bọn đê tiện.
Buồn chán, anh sinh viên Phúc Hải tài năng mà tôi biết đã bỏ
trường và bỏ hẳn đàn. Sau đó ít lâu anh đi nước ngoài theo diện H.O. Anh là một
trong nhiều trường hợp không may về lý lịch.
Lý lịch không phải là chuyện của hôm qua hay hôm nay mới trở
thành chuyện bàn cãi, mà Việt Nam đã từ lâu ghi nhận câu chuyện của nghệ sĩ Đặng
Thái Sơn với lý lịch có cha Đặng Đình Hưng, là một nghệ sĩ bị chỉ định cư trú
kèm theo dõi của công an vì đã tham gia các phong trào Trăm Hoa Đua Nở, Nhân
Văn Giai Phẩm. Nếu không có nghệ sĩ dương cầm người Nga Issac Katz ra sức bảo vệ
và tìm đủ mọi cách để mang ra khỏi Việt Nam vào năm 1974, thì chưa chắc thế giới
đã có một Khôi nguyên người Châu Á giải Chopin quốc tế tại Warsaw, Ba Lan vào
1980.
Chúng ta không muốn nói về lý lịch. Thật vậy. Nhưng rõ ràng
lý lịch đã là một hiện thực bất khả biện trên đất nước này, và đã gieo không ít
hoang tàn lên tuổi trẻ của chúng ta và nhiều người khác. Vậy hãy đối diện với
nó, trò chuyện với nó, chứ đừng tảng lờ và giả nhân giả nghĩa.
Tháng 9/2015, tôi gặp lại anh Nguyễn Hoàng Phương, từng là một
trong những tay chơi Oboe xuất sắc của khoa kèn và dàn nhạc giao hưởng của Sài
Gòn. Năm 1993, anh Phương cũng từng được cử dự tuyển đi du học ở Nga, như một
trong những hạt nhân xuất sắc của dàn nhạc giao hưởng thành phố. Thế nhưng trước
vài giờ vào phòng thi tuyển với chuyên gia người Nga, anh được thông báo của
bên giáo vụ cho biết anh không đủ tư cách dự tuyển, cũng do có ba là sĩ quan
VNCH – dù ba anh đã rời trại cải tạo và về nhà vài năm trước đó.
Còn rất nhiều người mà tôi chưa thể kể hết ở đây. Còn rất
nhiều những câu chuyện mà thỉnh thoảng, khi chúng tôi ngồi lại, buồn ngơ ngác
vì chỉ thấy hoang tàn trên tuổi xanh của thế hệ mình. Chẳng bao giờ chúng ta có
thể thấu hiểu được mất mát nếu cứ giả vờ như những kẻ bại liệt lương tri và ý
thức.
Mất mát sẽ là một bài học gần gũi và nhân ái nhất để nhận ra
rằng lý lịch chỉ là chuyện vặt cần phải bước qua, nếu tuổi trẻ sớm được trao
cho cơ hội để cống hiến danh dự, trách nhiệm cho tổ quốc. Nhưng tuổi trẻ sẽ mãi
mãi hoang tàn, nếu chỉ biết nhìn quê hương như những phần ăn giấm giúi cho nhau
dưới gầm bàn quyền lực. Tuổi trẻ đó, thời đại đó, sẽ không khác gì dành cho
loài dã thú.
Tuấn Khanh
(cho H.)
Nguồn: https://nhacsituankhanh.wordpress.com/2015/10/06/toi-thay-hoang-tan-tren-tuoi-xanh/
Đăng nhận xét